ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ด้านไวรัสวิทยาคลินิก โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว ถึงกรณีผู้ป่วยโควิด-รักษาหายแล้วกลับมาป่วยซ้ำอีกครั้ง
วันนี้ 16 เม.ย. 63 ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว นพ.ยง ภู่วรวรรณ ถึงกรณีผู้ป่วยโควิด-19 รักษาหายแล้วกลับมาป่วยซ้ำอีกครั้ง โดยเนื้อหาระบุว่า..
โควิด 19 เรารักษาคนไข้ ไม่ใช่รักษากระดาษ
การตรวจพบเชื้ออยู่นาน หรือในรายที่เป็นลบแล้วตรวจพบใหม่อีกดังที่เป็นข่าว บางรายตรวจพบเชื้ออยู่ได้นานหลายสัปดาห์ ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า การตรวจเชื้อในปัจจุบันนี้จะตรวจหาพันธุกรรมของไวรัสหรือ RNA ของไวรัสด้วยวิธี real-time RT PCR วิธีการดังกล่าวมีความไวสูงมากเช่นมีไวรัสเพียง 10 – 100 ตัวก็ตรวจพบได้เพราะการตรวจเป็นการขยายพันธุกรรมขึ้นมาเป็น 2 ยกกำลัง 40 (2x2x2x2.. สี่สิบครั้ง หรือประมาณ 1ล้านล้านตัว) เช่นไวรัส 1 ตัวหรือ DNA 1 เส้น สามารถเพิ่มปริมาณไวรัส DNA ให้เป็น 2 ยกกำลัง 40 เส้น ก่อนทำการวัด (เราลองคำนวณดูว่ามีกี่เส้น)
ผู้ป่วยโควิด 19 ในระยะแรก ที่ได้ทำการตรวจมาจะพบว่ามีปริมาณไวรัสสูงมากจริงๆจึงเป็นเหตุให้ทำไมโรคนี้ติดต่อกันง่ายมาก ในการเพิ่มจำนวนบางครั้งแค่ 10 รอบ (2 ยกกำลัง 10) เราก็ตรวจพบแล้ว แสดงว่ามีไวรัสต้นทุนอยู่มากแค่ยกกำลังนิดหน่อยก็ตรวจพบแล้ว
ถ้าได้ติดตามผู้ป่วยแม้จะเข้าอาทิตย์ที่ 2 หรืออาทิตย์ที่ 3 ถ้าปริมาณไวรัสลดลงเรื่อยๆจำนวนรอบหรือเพิ่มจำนวนก็จะสูงขึ้นเช่น ตรวจพบที่จำนวนรอบยกกำลังที่ 37 และ 38 หรือในเชิงปริมาณหมายความว่ามีไวรัสน้อยลงไปเรื่อยๆ (คงจะเข้าใจยากสักนิด นี่แหละทำไมต้องเรียนคณิตศาสตร์)
ดังนั้นในรายที่เป็นลบแล้วมาตรวจใหม่เป็นบวก ถ้าปริมาณไวรัสน้อยมากใกล้เส้นบวกลบ ก็ขอให้สบายใจ ไม่ใช่เรื่องที่ว่าผู้ป่วยไปติดมาใหม่เพราะการตรวจในห้องปฏิบัติการในระดับ DNA เป็นการตรวจที่ไวมาก เพียงเศษของ DNAไม่กี่เส้น เราสามารถขยายขึ้นมาให้ตรวจพบได้ และสิ่งที่สำคัญจะต้องรู้ว่าสารพันธุกรรมที่ตรวจพบนั้นยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ สามารถทำได้ด้วยการเพาะเชื้อว่าไวรัสยังสามารถแบ่งตัวเพิ่มจำนวนได้หรือไม่บนเซลล์เพาะเลี้ยง ดังนั้นการแปลผลแลปเราจะไม่แปลผลแลปครั้งเดียว เราคงต้องดูครั้งก่อนหน้านั้นมาประกอบด้วยโดยเฉพาะในเชิงกึ่งปริมาณ สามารถทำได้ในห้องปฏิบัติการ
หลังกลับบ้านคนไข้ต้องเก็บตัวที่รัฐจัดให้หรือที่บ้านอย่างเคร่งครัดอีกอย่างน้อย 14 วัน ไม่ให้เชื้อที่อาจหลงเหลือแพร่กระจายได้ การดูแลรักษาผู้ป่วยเราไม่ได้รักษากระดาษที่บอกผลมาว่าเป็น บวก หรือ ลบ เรารักษาคนไข้ ถ้าคนไข้ดีปกติทุกอย่าง เราก็พอใจมากกว่ากระดาษจะเป็นบวกหรือลบ
โควิด 19 เรารักษาคนไข้ ไม่ใช่รักษากระดาษการตรวจพบเชื้ออยู่นาน หรือในรายที่เป็นลบแล้วตรวจพบใหม่อีกดังที่เป็นข่าว…
Posted by นพ.ยง ภู่วรวรรณ on Wednesday, April 15, 2020