รัฐบาลสหรัฐออกมาเต้น เมื่อเห็นสี จิ้นผิงได้รับการต้อนรับอย่างสมเกียรติจากซาอุดีอาระเบีย แถลงการณ์ระบุว่า การที่ ปธน.สี จิ้นผิง ผู้นำจีนเยือนซาอุดีอาระเบีย ถือเป็นตัวอย่างหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่า จีนกำลังขยายอิทธิพลไปทั่วโลก “นี่ไม่ใช่เรื่องที่น่าประหลาดใจ เรารู้ว่าจีนกำลังพยายามที่จะขยายอิทธิพลไปทั่วโลก” คำแถลงบ่งบอกความวิตกของสหรัฐฯ กลัวจีนยิ่งใหญ่ข่มอำนาจครอบงำของสหรัฐฯต่อโลกตะวันออกกลาง แต่สายเกินไปเพราะพฤติกรรมของสหรัฐฯที่เอาเปรียบข่มขู่โลกอาหรับต่อเนื่อง ทำให้เสียเพื่อนทั้งในระดับยุทธศาสตร์และยุทธวิธี เรียกว่ำสหรัฐและพวกเวลานี้ตกเป็นรองโลกหลายขั้วอย่างไม่อาจปฏิเสธได้
ประเด็นสำคัญที่โลกจับตาคือเรื่องพลังงาน การใช้หยวนซื้อขายน้ำมันและก๊าซจะเป็นตัวขย่มอำนาจเปโตรดอลลาร์อย่างไม่เคยปรากฎมาก่อน นอกจากนี้การแพร่ขยายโครงการหนึ่งแถบและเส้นทางของจีนได้ประสานกับ ยุทธศาสตร์ใหม่ของซาอุดิอาระเบียอย่างแนบแน่นที่สหรัฐฯไม่อาจขัดขวาง
วันที่ ๑๐ ธ.ค.๒๕๖๕ สำนักข่าวโกลบัลไทมส์รายงานว่า การประชุมสุดยอดครั้งประวัติศาสตร์สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างจีน-อาหรับ ในนาม GCC หรือ Gulf Cooperation Council ได้เปิดฉากขึ้น
เมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา สี จิ้นผิง ปธน.จีนและผู้นำซาอุดีอาระเบีย รัฐอาหรับและกลุ่มประเทศ GCC รวมตัวกันที่กรุงริยาด เมืองหลวงของซาอุดีอาระเบีย เพื่อเดินหน้าพัฒนาความเป็นมิตรในระดับทวิภาคี จัดทำแผนแนวทางสำหรับการสร้างชุมชนจีน-อาหรับที่มีอนาคตร่วมกัน และพัฒนาความร่วมมือเชิงปฏิบัติต่อไป
ความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดยิ่งขึ้นระหว่างจีนกับโลกอาหรับไม่เพียงแต่ส่งผลให้เกิดการติดต่อระหว่างอารยธรรมสองประเภทเท่านั้น แต่ยังจะนำมาซึ่งแรงผลักดันอันแรงกล้าต่อการพัฒนาคุณภาพสูงของแผนริเริ่มหนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง หรือที่รู้จักกันในนาม BRI:Belt and Road Initiative ที่จีนเสนอ และเพิ่มความไว้วางใจและการสนับสนุนซึ่งกันและกัน เอื้อต่อความมั่นคงในภูมิภาคและความเจริญรุ่งเรืองในโลกที่ปั่นป่วน ซึ่งเผชิญกับความท้าทายของความตึงเครียดทางภูมิรัฐศาสตร์และภาวะเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก
สีกล่าวในการประชุมสุดยอด China-GCC ว่าจีนและรัฐต่างๆ ของ GCC เป็นหุ้นส่วนโดยธรรมชาติสำหรับความร่วมมือ และเรียกร้องให้ทั้งสองฝ่ายเป็นหุ้นส่วนในการส่งเสริมเอกภาพ การพัฒนา ความมั่นคง และอารยธรรม
นอกจากนี้ สีได้เสนอความร่วมมือหลัก ๕ สาขาในช่วง๓-๕ ปีข้างหน้า ได้แก่ พลังงาน การเงินและการลงทุน นวัตกรรมและเทคโนโลยีใหม่ การบินและอวกาศ ภาษาและวัฒนธรรม ครอบคลุมทุกด้าน
ความคาดหวังสูงของรัฐอาหรับต่อการเยือนของสีครั้งนี้เห็นได้จากพิธีการทางการทูตระดับสูงและการประชุมทวิภาคีที่ผู้นำของพวกเขาจัดขึ้นกับ ผุ้นำจีนนอกรอบการประชุมสุดยอดพหุภาคี สื่อตะวันตกยังจับตาดูเหตุการณ์เหล่านี้อย่างใกล้ชิด โดยบางคนเรียกอย่างไม่มีเหตุผลว่าเป็นผลมาจากการที่สหรัฐฯหันเหความสนใจจากภูมิภาคนี้ ซาอุฯจึงหันมาซบจีน
อิบราฮิม ฮาเชม(Ebrahim Hashem) นักยุทธศาสตร์ของ UAE และอดีตที่ปรึกษาประธานสำนักงานบริหารอะบูดาบี (Abu Dhabi) ซึ่งรับผิดชอบกลยุทธ์ระยะยาวของ Abu Dhabi กล่าวว่า “การประชุมสุดยอดอาหรับ-จีนเป็นการเจรจาที่สำคัญที่สุดในประวัติศาสตร์ของ ความสัมพันธ์อาหรับ-จีนจนถึงปัจจุบัน ซึ่งจะกำหนดทิศทางความสัมพันธ์อาหรับ-จีนในอีก ๕-๑๐ ปีข้างหน้าเป็นอย่างน้อย
ยะห์ยา มาห์มู้ด บินจูเนด(Yahya Mahmoud bin Junaid) ประธานศูนย์วิจัยและความรู้ด้านการสื่อสารในริยาด กล่าวว่า จีนไม่แทรกแซงกิจการของผู้อื่น และไม่กำหนดบังคับค่านิยมและประเพณีของตนกับผู้อื่น ดังนั้นจึงเป็นที่ยินดีในประเทศอาหรับ
นาเดีย เฮลมี(Nadia Helmy) ผู้เชี่ยวชาญด้านการเมืองจีนและศาสตราจารย์ด้านรัฐศาสตร์แห่งมหาวิทยาลัยเบนีซูฟ (Beni Suef) ในอียิปต์ กล่าวว่าจีนไม่ได้แสดงท่าทีลำเอียงในการแข่งขันระดับภูมิภาคที่ดุเดือดในตะวันออกกลาง ในทางกลับกัน BRI สนับสนุนให้ประเทศต่างๆ ในภูมิภาคสร้างความเป็นหุ้นส่วนกับจีน และบรรลุผลทางเศรษฐกิจที่ได้ประโยชน์ทั้งสองฝ่าย
เมื่อเปรียบเทียบกับการที่สหรัฐฯ เผยแพร่ระบอบประชาธิปไตยแบบตะวันตกอย่างแข็งกร้าว อ้างว่าเป็นทางออกที่ได้ผลสำหรับความขัดแย้งในภูมิภาค แต่ไม่ประสบผลสำเร็จใดๆ เลย ความคิดริเริ่มด้านการพัฒนาและความมั่นคงระดับโลกของจีนนั้นถูกมองโดยชาวอาหรับว่าเป็น “ผลงานเชิงบวกในการสร้างเสถียรภาพและปรับปรุงระบบโลกให้ยุติธรรม” ผู้สังเกตการณ์ในภูมิภาคเชื่อมากขึ้นว่าจีนสามารถเพิ่มแรงผลักดันเชิงบวก และความสมดุลให้กับเสถียรภาพและความมั่นคงในภูมิภาคอาหรับได้
ซาอุดีอาระเบีย เจ้าภาพการประชุมสุดยอด และประเทศในภูมิภาคอื่นๆ มีความสนใจอย่างมากในการเข้าร่วมกรอบพหุภาคีที่นำโดยจีน เช่น องค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ (SCO) และ “BRICS plus”
อียิปต์ ซาอุดีอาระเบียและกาตาร์ได้กลายเป็นคู่เจรจาใหม่ของ SCO และบาห์เรน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และคูเวตเป็นหุ้นส่วนการเจรจาแล้วและมีการติดต่อในทางรูปธรรมอย่างต่อเนื่อง
งานนี้โดยรวมแล้ว จีนได้สร้างหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุมหรือหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์กับ ๑๒ รัฐอาหรับ และลงนามในเอกสารเกี่ยวกับความร่วมมือ Belt and Road กับ ๒๐ รัฐอาหรับ สีเขียนในบรรดาประเทศอาหรับ ๑๗ ประเทศได้แสดงการสนับสนุน Global Development Initiative (GDI) ๑๕ ประเทศกลายเป็นสมาชิกของธนาคารเพื่อการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานแห่งเอเชีย และ ๑๔ ประเทศได้เข้าร่วมในโครงการความร่วมมือ China-League of Arab States Cooperation Initiative on Data Security
สำหรับ GCC การค้าทวิภาคีมีมูลค่าเกิน ๒๓๐,๐๐๐ ล้านดอลลาร์ในปี ๒๕๖๔ และการนำเข้าน้ำมันดิบของจีนจากประเทศในกลุ่ม GCC อยู่ที่ ๒๐๐ ล้านตัน