ก่อนได้รับเอกราช กานาเป็นที่รู้จักในชื่อโกลด์โคสต์ มันจึงเป็นเรื่องที่เหมาะสมแล้วที่ประเทศจะจ่ายค่าพลังงานด้วยทองคำแทน การใช้เงินดอลลาร์สหรัฐซึ่งเป็นตัวทำให้ค่าเงินของกานาดิ่งเหวไม่หยุดในสถานการณ์ปัจจุบัน
การแลกเปลี่ยนทองคำกับน้ำมันแสดงถึง การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจครั้งใหญ่ของประเทศ และจะส่งผลในระดับโลกด้วย ในขณะที่ เงินสำรองดอลลาร์สหรัฐของประเทศกำลังลดน้อยลง และมีสำหรับใช้จ่ายน้อยกว่าสามเดือนเพื่อครอบคลุมต้นทุนการนำเข้าน้ำมันที่ราคาพุ่งไม่หยุด หากดำเนินการตามแผนในไตรมาสแรกของปี ๒๐๒๓ นโยบายใหม่นี้ จะเปลี่ยนดุลการชำระเงินของกานาให้กลับเข้าสู่ภาวะปกติโดยพื้นฐานได้เร็วขึ้น
วันที่ ๒๕ พ.ย.๒๕๖๕ สำนักข่าวรอยเตอร์และอิโคโนมิกส์ไทมส์รายงานว่า รัฐบาลกานากำลังวางแผนนโยบายใหม่ในการใช้ทองคำซื้อผลิตภัณฑ์น้ำมันต่างๆ แทนทุนสำรองระหว่างประเทศที่เป็นดอลลาร์สหรัฐ จากการเปิดเผยของรองประธานาธิบดีมาฮามาดู บาวูเมีย (Mahamudu Bawumia)ที่เขียนบนเฟซบุ๊กเมื่อวันพฤหัสบดีที่ ๒๔ พ.ย.ที่ผ่านมา
ความเคลื่อนไหวนี้กานามีเจตนาเพื่อจัดการกับทุนสำรองระหว่างประเทศในสกุลดอลลาร์สหรัฐที่ลดน้อยลง ประกอบกับอุปสงค์ดอลลาร์ที่ลดน้อยลงของบรรดาผู้นำเข้าน้ำมัน ท่ามกลางการอ่อนค่าของสกุลเงินเซดิ และค่าครองชีพที่สูงขึ้นเรื่อยๆ
ทุนสำรองระหว่างประเทศรวม (Gross International Reserves) อยู่ที่๖,๖๐๐ ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในช่วงปลายเดือนกันยายน ๒๐๒๒ คิดเป็นเงินไทยราว ๒.๔ แสนล้านบาท เทียบแล้วครอบคลุมมูลค่าการนำเข้าไม่ถึง ๓ เดือน ลดลงจากระดับราวๆ ๙,๗๐๐ ล้านดอลลาร์ในช่วงสิ้นปีที่แล้ว
บาวูเมีย กล่าวว่า “ถ้ามีการบังคับใช้ตามแผนที่วางเอาไว้ในไตรมาสแรกของปี ๒๐๒๓ นโยบายใหม่นี้จะเป็นเปลี่ยนพื้นฐานดุลการชำระเงินของเรา และจะช่วยลดการอ่อนค่าอย่างต่อเนื่องของสกุลเงินของเราได้อย่างมาก”
เขาอธิบายต่อว่า การใช้ทองคำจะป้องกันอัตราแลกเปลี่ยนจากการได้รับผลกระทบโดยตรง จากราคาเชื้อเพลิงและค่าสาธารณูปโภคที่พุ่งสูง ขณะเดียวกัน บรรดาผู้ค้าภายในประเทศจะไม่จำเป็นต้องแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศอีกต่อไปในการนำเข้าผลิตภัณฑ์น้ำมันทั้งหลาย
เขากล่าวย้ำว่า “การใช้ทองคำแลกเปลี่ยนกับน้ำมัน เป็นการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างเศรษฐกิจครั้งสำคัญของประเทศและเป็นสิ่งที่ต้องทำ”
กานา เป็นชาติผู้ผลิตน้ำมันดิบ แต่พวกเขากลับต้องพึ่งพิงการนำเข้าผลิตภัณฑ์น้ำมันกลั่น เนื่องจากโรงกลั่นเพียงแห่งเดียวของพวกเขาถูกปิดใช้งาน หลังเกิดเหตุระเบิดในปี ๒๐๑๗ ทั้งนี้ทางรัฐบาลกำลังตัดสินใจหาผู้ร่วมทุนในการสร้างโรงกลั่นเหมือนเพื่อนบ้านในอาฟริกาที่ให้รัสเซียและจีนมามีส่วนร่วมไปไม่นานนี้
คำแถลงของบาวูเมีย มีขึ้นในขณะที่ เคน โอโฟริ-แอตตา (Ken Ofori-Atta)รัฐมนตรีคลังได้แถลงมาตรการต่างๆ ในการลดการใช้จ่ายและเพิ่มรายได้ ในความพยายามจัดการกับวิกฤตหนี้ที่ลุกลามของประเทศ
ในงบประมาณปี ๒๐๒๓ ที่นำเสนอต่อรัฐสภาเมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา รัฐมนตรีโอโฟริ-แอตตา เตือนว่า กานาำลังอยู่ในภาวะเสี่ยงสูงที่อาจต้องปรับโครงสร้างหนี้ และการอ่อนค่าของสกุลเงินเซดิ กำลังก่อผลกระทบร้ายแรงต่อความสามารถของกานาในการบริหารจัดการหนี้สาธารณะของประเทศ
ขณะเดียวกัน รัฐบาลอยู่ระหว่างเจรจาแพกเกจช่วยเหลือกับกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) ในขณะที่ชาติผู้ผลิตโกโก้ ทองคำ และน้ำมันแห่งนี้กำลังเผชิญวิกฤตเศรษฐกิจเลวร้ายในรอบหลายสิบปี
ปรากฏการณ์หลีกหนีดอลลาร์ พุ่งเข้าหาทองคำเปิดเผยให้เห็นมากขึ้น นับตั้งแต่สงครามตัวแทนในยูเครนเริ่มเปิดฉาก สหรัฐฯเดินหน้าแก้ปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจของตัวเองด้วยสงครามพื้นที่และสงครามเศรษฐกิจ ขึ้นดอกเบี้ยกระฉูดอ้างกดเงินเฟ้อ แต่ทุบค่าเงินทั่วโลกดิ่งเหว ทำให้หลายประเทศโดยเฉพาะในอาฟริกาที่ผูกตะกร้าเงินกับดอลลาร์สหรัฐ อยู่ไม่ได้ต้องดิ้นรนหาทางช่วยตนเอง กรณีของกานาชัดเจนแม้กานายังหวังพึ่งไอเอ็มเอฟแต่หลายชาติในอาฟริกา ประกาศเลิกกู้เงินจากไอเอ็มเอฟหันไปพึ่งเงินกู้จากรัสเซียและจีนผ่านโครงการขนาดใหญ่แทน
รัสเซียและจีนต่างมีความเห็นร่วมกันว่า ระเบียบโลกใหม่ ค่าสกุลเงินควรใช้มาตรฐานทองคำค้ำประกันและการซื้อขายน้ำมันควรใช้เงินสกุลประจำชาติ ที่มีเกณฑ์มาตรฐานการแลกเปลี่ยนเงินตราอย่างเท่าเทียม โดยมีมูลค่าทองคำเป็นตัวกลาง
ก่อนหน้านี้ ปธน.ปูติน ประกาศว่ากลุ่มประเทศ BRICS กำลังจะเปิดตัวทางเลือกอื่นนอกเหนือจากสถานะสกุลเงินสำรองทั่วโลกของดอลลาร์สหรัฐ ประเทศสมาชิกกำลังพัฒนากลไกทางเลือกสำหรับการชำระเงินระหว่างประเทศ จัดตั้งเครือข่ายการชำระเงินร่วมกันเพื่อลดการพึ่งพาระบบการเงินตะวันตก และส่งเสริมการใช้สกุลเงินท้องถิ่นในการค้าระหว่างกัน
เขากล่าวว่า สกุลเงินทดแทนจะขับเคลื่อนโดยบล็อกเชนและหนุนด้วยทองคำ ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมประเทศสมาชิกกลุ่มบริกส์ จึงเลือกตุนเสบียงทองคำอย่างต่อเนื่อง เมื่อถึงเวลา ประเทศต่างๆ ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนเกือบ 75% ของโลกจะร่วมกันหลีกหนีเงินดอลลาร์สหรัฐ และเปิดตัวระบบสกุลเงินระหว่างประเทศที่ตรวจสอบด้วยบล็อกเชนและมีทองคำหนุนหลัง ซึ่งจะกลายเป็นมาตรฐานสกุลเงินทางเลือกของโลกสำหรับการค้าเสรีและการจัดเก็บมูลค่าได้ในทันที
รัสเซีย-จีนและแกนนำโลกขั้วใหม่ต่างรู้ดีว่าสามารถเอาชนะอเมริกาได้ต้องทำให้ดอลลาร์เป็นโมฆะ ไม่จำเป็นต้องมีสงครามนิวเคลียร์ อเมริกามีความเสี่ยงที่จะล่มสลายในลักษณะนี้ได้เนื่องจากหนี้สินจำนวนมหาศาลและการเสพติดการพิมพ์เงินมาใช้จ่ายไม่อั้นโดยเศรษฐกิจจริงไม่มีการพัฒนาอย่างที่ควรจะเป็น รัสเซียและจีนกำลังเร่งดูดอากาศออกจากสกุลเงินที่กำลังล่มสลาย โดยรู้ว่าแรงดึงดูดและความกดดันทางเศรษฐกิจทั่วโลกจะจัดการส่วนที่เหลือ และด้วยเหตุนี้อเมริกาจึงไม่อาจยอมรับได้ จึงต้องแก้ปัญหาด้วยการล้มกระดาน เริ่มใหม่ด้วยสงครามใหญ่ที่อาจพาโลกเข้าสู่หายนะ???