หลังจากที่ความตึงเครียดกรณีไต้หวันได้เพิ่มขึ้นต่อเนื่อง เมื่อประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ “นางแนนซี เปโลซี” ได้เยือนไทเป เมื่อวันที่ 2 สิงหาคม 2565 นับเป็นการเยือนของเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐครั้งแรกในรอบ 25 ปี แม้ว่าล่าสุดจีนจะประกาศหยุดซ้อมรบ แต่ก็ทำให้ไต้หวันไม่สามารถจะวางใจได้ มีกระแสข่าวลือว่า ทางการไต้หวันได้ทยอยขนวัตถุโบราณหนีไปซุกซ่อนบางส่วนแล้ว เพื่อรับมือหากถูกจีนบุกเกาะ
ล่าสุดทางหอการค้าไทย มองประเด็นของจีน-ไต้หวัน ว่าไทยจะได้รับอานิสงส์ เนื่องจากจีนประกาศแบนสินค้ากว่า 2,000 รายการ ที่ไม่ให้ไต้หวันส่งออกมาจีน จะเป็นโอกาสดี ที่จีนจะดึงไทย ทำเงินทางการค้า
โดยนายวิศิษฐ์ ลิ้มลือชา รองประธานกรรมการหอการค้าไทย และนายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ผลิตอาหารสำเร็จรูป ให้ความเห็นว่า จีนใช้มาตรการทางเศรษฐกิจสั่ง “แบน” ห้ามนำเข้าสินค้าจากไต้หวัน จำนวนมากกว่า 2,000 รายการ จากทั้งหมด 3,200 รายการ ในสินค้า 35 ประเภท เช่น ปลาและอาหารทะเล, น้ำมันปรุงอาหาร, บิสกิตและเค้ก ภายใต้แบรนด์สินค้ากว่า 100 แบรนด์ โดยเว็บไซต์กรมศุลกากรของจีนได้ออกประกาศอย่างเป็นทางการห้ามนำเข้าสินค้าจากไต้หวัน ภายหลังจากนางแนนซี เพโลซี เข้าพบกับไช่ อิงเหวิน ประธานาธิบดีของไต้หวัน โดยระบุเหตุผลว่า สินค้าเหล่านี้ไม่ได้รับการลงทะเบียนอย่างถูกต้องตามเกณฑ์ใหม่ของจีน
ทั้งนี้ จีนพยายามลงโทษไต้หวันด้วยบทลงโทษทางเศรษฐกิจ ก่อนหน้านี้ จีนก็เคยใช้มาตรการห้ามนำเข้าลงโทษไต้หวันมาแล้ว เช่น การสั่งห้ามนำเข้าสับปะรด, แอปเปิล และน้อยหน่า แต่ที่ผ่านมาการแบนของจีนจำกัดอยู่ในกลุ่มสินค้าไม่กี่ชนิด และจีนไม่เคยมีการแบนสินค้าจำนวนมากเช่นนี้มาก่อน
สำหรับมูลค่าการค้าระหว่างจีนและไต้หวัน ปี 2564 อยู่ที่ 208,917 ล้านเหรียญสหรัฐ เทียบสัดส่วนที่จีนนำเข้าสินค้าจากไต้หวัน คิดเป็น 20% เทียบกับตลาดโลก ในปี 2564 มีมูลค่า 82,690 ล้านเหรียญ และการส่งออกไปยังไต้หวัน คิดเป็นสัดส่วน 27% โดยมูลค่าการค้า 126,277 ล้านเหรียญ สินค้าส่งออกสำคัญและสินค้านำเข้าสำคัญ อาทิ เครื่องจักรอุปกรณ์ไฟฟ้า, เครื่องจักรบอยเลอร์, อุปกรณ์ทัศนศาสตร์, พลาสติก และอาหาร
ขณะที่มูลค่าการค้าระหว่างประเทศไทยกับไต้หวัน ปี 2564 เท่ากับ 13,021 ล้านเหรียญ หรือส่งออก 7,043 ล้านเหรียญ คิดเป็นสัดส่วน 2% จากการส่งออกไปทั่วโลก และนำเข้า 5,977 ล้านเหรียญ คิดเป็นสัดส่วน 2% ของตลาดโลก สินค้าส่งออกและนำเข้าที่สำคัญ ได้แก่ เครื่องจักรอุปกรณ์ไฟฟ้า, เครื่องจักรบอยเลอร์, ยานพาหนะและส่วนประกอบ, พลาสติก, เคมีภัณฑ์อินทรีย์, ยางและผลิตภัณฑ์ยาง
อย่างไรก็ตาม นายวิศิษฐ์มองว่า เป็นโอกาสดีของสินค้าไทยในการส่งออกไปยังจีน เนื่องจากจีนมีมาตรการทางเศรษฐกิจสั่งแบนห้ามนำเข้าสินค้าจากไต้หวัน จำนวนมากกว่า 2,000 ชนิด โดยสินค้าที่ไต้หวันส่งออกไปจีนมาก ได้แก่ เครื่องจักรไฟฟ้า, เซมิคอนดักเตอร์, เครื่องจักรบอยเลอร์, สินค้าพลาสติก, ทองแดง, อาหารบางชนิด
เช่น เครื่องดื่ม-อาหารสำเร็จรูป-แป้งพาสทรี-ขนมปัง-ชากาแฟ-เครื่องเทศ-ผลไม้-อาหารทะเล ซึ่งเป็นสินค้าส่งออกที่ไทยมีศักยภาพในการส่งออกไปประเทศจีนอยู่แล้ว “ดังนั้นไทยอาจจะพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสในการสร้างแต้มต่อทางการค้า และแย่งชิงส่วนแบ่งทางตลาดสินค้ารายการเหล่านี้ได้เพิ่มขึ้น
เช่นเดียวกับแนวโน้มการส่งออกสินค้าอาหารไทยในช่วง 3 ไตรมาสที่เหลือของปี 2565 คาดว่าจะมีมูลค่า 913,978 ล้านบาท หรือขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 4.4 และยังคงคาดการณ์การส่งออกทั้งปีไว้ที่ 1,200,000 ล้านบาท หรือขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 9.3
