ศึกชิงการนำในอาเซียน ผ่านมาสดๆร้อนๆ เมื่อตัวแทนมหาอำนาจทั้งสาม สหรัฐ รัสเซียและจีน เจอหน้ากันจะจะ ในการประชุมจี ๒๐ หมาดๆ รมว.กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา แอนโทนี เจ. บลิงเคนได้มาเยือนไทย ย้ำว่าไทยคือพันธมิตรและหุ้นส่วนในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกของมะกัน เขากล่าวว่า “ผมได้พบกับนายกรัฐมนตรีของไทย ประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่กรุงเทพฯ เพื่อเน้นย้ำถึงบทบาทสำคัญของไทย ในฐานะพันธมิตรและหุ้นส่วนในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก” น้ำเสียงช่างคาดคั้นกับไทยแบบการทูตที่เหนือกว่า และยืนยันขอให้อาเซียนกดดันเมียนมาให้จงหนัก
หลังจากพาพวกป่วนการประชุม จี ๒๐ มาก่อนหน้านี้ ทำให้การประชุมจี๒๐ ที่คาดหวังจะได้ประก่าศเจตนาร่วมกันในการรับมือกับพายุเศรษฐกิจถดถอย และความขาดแคลนทั้งอาหาร, พลังงานที่มีแนวโน้มจะเกิดและยืดเยื้อ กลายเป็นเวทีให้รมว.ต่างประเทศสหรัฐและพันธมิตรโจมตีรัสเซียอย่างหนักและแว้งกัดฟาดจีนแถมอีกด้วย ทำให้ประเทศสมาชิกในฝั้งตะวันออกส่ายหน้าไปตามๆกัน น่าจะเป็นบทเรียนสำหรับนายกรัฐมนตรีไทยว่าจะต้องเจอสถานการณ์อย่างนี้แน่ในการประชุมAPEC ปลายปีนี้ แล้วจะรับมืออย่างไร เมื่อผู้นำจีน ปธน.สี จิ้นผิงรับปากจะมาร่วม และปธน.โจ ไบเดนก็ว่าจะมาร่วม ไม่แน่อาจแถมด้วย ปธน.วลาดิเมียร์ ปูตินที่จะต้องมาเยือนที่อินโดนีเซียเช่นกันหรือหวยจะออกที่อินโดนีเซีย ก็ต้องติดตามกันต่อไป
วันที่ ๑๑ ก.ค.๒๕๖๕ สำนักข่าวรัสเซียทูเดย์รายงานว่าในการประชุมจี ๒๐ ที่บาหลีในวันเสาร์ที่ ๙ ก.ค.ที่ผ่านมา แอนโทนี บลิงเคน รมว.ต่างประเทศสหรัฐฯร่วมกับพันธมิตรตะวันตกที่เข้าประชุม เรียกร้องให้นานาชาติร่วมกันประณามปฏิบัติการพิเศษทางทหารของรัสเซียในยูเครน และให้สัมภาษณ์ว่า ได้แสดงความกังวลกับหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศจีน เรื่องที่ปักกิ่งไม่ประณามมอสโกว์
รมว.ต่างประเทศสหรัฐและจีนหารือกันนาน ๕ ชั่วโมงนอกเวทีประชุม จี๒๐ ที่เกาะบาหลี อินโดนีเซีย ขณะที่เซอร์เก ลาฟรอฟ รมว.ต่างประเทศรัสเซีย เดินออกนอกห้องประชุมเพื่อประท้วง “การวิจารณ์อย่างบ้าระห่ำ” ของตะวันตก ซึ่งเปลี่ยนแผนจากวอล์กเอ้าท์ครั้งที่แล้วเป็นมารุมสกรัมรัสเซียแทน อินโดนีเซียซึ่งเป็นประธานการประชุมและสมาชิกประเทศอื่นๆต่างส่ายหน้า นอกจากนี้ในการดินเนอร์ยังแสดงท่าทีรังเกียจเดียจฉันทฺ์รมว.รัสเซีย แต่ประเทศอื่นๆเขาไม่สนใจ จับกลุ่มคุยกับรมว.ต่างประเทศรัสเซียอย่างอบอุ่น การประชุมจี ๒๐ ครั้งนี้เลยกลายเป็นทวิภาคีไปเลย
ด้านกระทรวงต่างประเทศจีนแถลงโดยไม่ได้ให้รายละเอียดว่า หวังอี้ กับบลิงเคนหารือ “ประเด็นยูเครน” มีผลอย่างไรและหวังยังกล่าวว่า ความสัมพันธ์จีน-อเมริกาเสี่ยงที่จะ “หลงทาง” หนักกว่าเดิม โดยที่คนมากมายเชื่อว่า อเมริกากำลังทุกข์ทรมานจากความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับ “ความกลัวจีน”
ทั้งนี้ ก่อนเกิดสงครามยูเครนไม่นาน ปักกิ่งและมอสโกว์ประกาศการร่วมมือ “ไม่มีขีดจำกัด” แม้เจ้าหน้าที่อเมริกันระบุว่า ไม่พบหลักฐานว่า จีนละเมิดมาตรการแซงก์ชันของตะวันตกต่อรัสเซียหรือให้การสนับสนุนด้านอาวุธแก่รัสเซียก็ตาม
ผู้เชี่ยวชาญรัสเซียประเมินบทบาทของการประชุมจี ๒๐ ฟอรัมระดับโลกหลังจากการประชุมสุดยอดต้องล้มเหลวอีกครั้งเพราะสหรัฐและตะวันตกป่วนรอบสอง
ไม่มีความก้าวหน้าในประเด็นที่มีความสำคัญต่อโลก การประชุมครั้งนี้เป็นอีกการซ้อมสำหรับการประชุมสุดยอด จี๒๐ ที่กำหนดไว้ในเดือนพฤศจิกายน ซึ่งดูเหมือนอาจต้องถึงวาระที่จะล้มเหลวเนื่องจากความขัดแย้งระหว่างรัสเซียและตะวันตก รวมถึงความตึงเครียดที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ระหว่างสหรัฐฯ และจีน โดยประธานและสมาชิกอื่นๆควบคุมการทูตแบบอันธพาลของสหรัฐและพันธมิตรตะวันตกไม่ได้ การเคลื่อนไหวแบบพวกฉันใหญ่ และถูกต้อง พวกท่านต้องฟังจะครอบงำการประชุมจี ๒๐ นี้อย่างแน่นอน หากแนวโน้มเป็นเช่นนั้นจะเกิดอะไรขี้นตามมา
ผู้เชี่ยวชาญชาวรัสเซียเห็นพ้องต้องกันว่าด้วยปัญหาเหล่านี้ องค์กรที่ช่วยโลกให้เอาชนะวิกฤตการเงินในปี ๒๐๐๘ จะไม่สามารถควบคุมพลังงานและภัยพิบัติด้านอาหารในปัจจุบันได้ หากทำตามวาระวอชิงตันโดยกีดกันรัสเซียและจีนออกจากกลุ่มจี ๒๐ และนั่นหมายถึงสหรัฐได้ทำลายกลุ่ม จี๒๐ ได้อย่างสมบูรณ์
การประชุมครั้งนี้ถือว่าไม่ประสบความสำเร็จโดยภาพรวมด้วยเหตุผลสองประการคือ
ประการแรก เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของการประชุมระหว่างนักการทูต จี๒๐ที่ผู้เข้าร่วมปฏิเสธที่จะถ่ายรูปร่วมกัน
ประการที่สอง การประชุมกลายเป็นเวทีให้สหร้ฐใช้สงครามน้ำลายถล่มรัสเซีย วิจารณ์จีนอย่างเปิดเผย รัฐมนตรีรัสเซียและรมว.จากสหรัฐและพันธมิตรตะวันตกได้วิพากษ์ใส่กันทั้งสองฝ่าย รัฐมนตรีตะวันตกกล่าวหารัสเซียว่าปิดกั้นเสบียงธัญพืช รมว.ต่างประเทศรัสเซีย เซอร์เก ลาฟรอฟ ตอบโต้ตะวันตกว่าใส่ร้ายและเดินแนวทางที่อันตราย
ลาฟรอฟกล่าวว่า “หากชาติตะวันตกไม่ต้องการให้มีการเจรจากับรัสเซีย แต่ต้องการให้ยูเครนเอาชนะรัสเซียในสนามรบให้ได้ บางทีอาจจะไม่มีอะไรต้องพูดกับตะวันตกอีกต่อไป”
ยูเครนไม่ใช่สมาชิกของ จี๒๐ แต่เซเลนสกี้ได้เปิดฉากโจมตีรัสเซียผ่านวีดิโอลิงก์อย่างเต็มที่ หลังจากนั้นรมว.ต่างประเทศเยอรมัน แอนนาลีนา แบร์บอค(Annalena Baerbock) ก็ออกมาวิพากษ์สมทบ ซึ่งตรงข้ามกับนายกรมว.โอลาฟ ชอลซ์ของเยอรมนีเคยแสดงความเห็นคัดค้านที่จะไล่รัสเซียออกจากกลุ่มจี ๒๐
เหตุการณ์ในจี๒๐ สะท้อนการวางอำนาจบาตรใหญ่ของสหรัฐและตะวันตกในทุกที่ไม่ต้องคำนึงถึงมารยาททางการทูต ไม่สนใจว่าใครเป็นประธาน สามารถมีเสรีภาพที่จะหยาบหยามใครก็ได้ และสิ่งนี้อาจเกิดขึ้นได้ในการประชุมAPEC ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพในเดือนพฤศจิกายนที่จะถึงนี้
