สงครามโรคครั้งที่ 3
ดร.เวทิน ชาติกุล สถาบันทิศทางไทย
1.เชื้อ Covid-19 ที่ทำเอาป่วยทั้งโลก ถึงน่ากลัวจริง ๆแล้วไม่ได้น่ากลัวเท่าไหร่ พูดง่ายๆคือ มีอย่างอื่นที่น่ากลัวกว่าเชื้อในตอนนี้ เทียบอัตราการตาย เชื้อ Covid-19 ทำให้คนตายประมาณ คนเดียว จาก 100 คน คือ 1% (ตัวเลขตาย 3% คือตัวเลขเทียบกับจำนวนผู้ติดเชื้อที่ตรวจพบ ซึ่งทีผู้ติดเชื้อที่ไม่ตรวจ และไม่พบอีกเป็นจำนวนมาก)
2.1% เทียบกับ ไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ต่าง ๆ มีอัตราการเสียชีวิตอยู่ที่ 0.05% ก็ถือว่ายังสูง แต่ถ้าคนทั้งโลกติดเชื้อกันหมด ผู้เสียชีวิตคงประมาณ 60 ล้านคน เกือบๆเท่ากับประชากรไทยทั้งประเทศ ก็ถือว่าเยอะมาก
3.สูสีกับสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ที่มีคนเสียชีวิต 40 ล้านคน และสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่มีผู้เสียชีวิต 50-85 ล้านคน ก็น่าจะเปรียบเทียบได้ว่า นี่คือ “สงครามโรคครั้งที่ 3” ก็ได้
4.แต่อย่างที่บอกว่าเชื้อโควิดไม่ได้น่ากลัวที่ ทำให้คนตาย แต่ราวกับว่าเชื้อนี้ถูกออกแบบมาเพื่อให้โจมตีระบบเศรษฐกิจโดยเฉพาะ #อยู่บ้าน #หยุดเชื้อ #เพื่อชาติ คือสิ่งที่ถูกต้องตามที่คุณหมอสั่งการ แต่นี่คือ Ep1. ของ Covid-19 เดอะซีรีย์
5.Ep2. ที่นอกเหนือจากอำนาจวินิจฉัยของคุณหมอก็คือ คนที่รอดจากเชื้อ Covid-19 มาได้จะต้องเข้า mode เสี่ยง #หยุดงาน #เงินหมด #อดตาย กันเป็นปีๆ
- นี่คือ ความน่ากลัวของจริงของสงครามโรค Covid-19 ที่อาจทำให้คนเสียชีวิตได้ทั้งโลก 60 ล้านคน แต่อาจทำให้ คนอีก 5,940 ล้านคนที่รอดมาได้ ต้องเผชิญกับวิกฤติการดำรงชีวิตขั้นอุกฤษฏ์
7.เรามีแบบจำลองการคาดการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโรคในทางการแพทย์ได้ แต่เรายังไม่มีแบบจำลองหรือโมเดลความเสียหายทางเศรษฐกิจที่ชัดเจน เพราะความยุ่งยากซับซ้อนของระบบทุนนิยมที่เชื่อมโยงต่อกันทั้งโลกทั้งโลกจริงและโลกออนไลน์ หรือพูดตรง ๆก็คือไม่รู้ว่าจะมีโมเดลหายนะทางเศรษฐกิจหลัง Covid-19 ได้หรือไม่ด้วยซ้ำ
8.วิกฤติ Covid-19 อาจแบ่งเป็น 3 ช่วง คือ
1) วิกฤติเฟสแรก ช่วงกำลังต่อสู้ยับยั้งเชื้อโรค กินเวลาถ้าเข้มงวดจริงจัง 2-3 เดือนก็เอาอยู่
2) วิกฤติเฟสสอง ช่วง “หยุด” กิจกรรมทางสังคม ทุกสิ่งอย่างยังไม่สามารถกลับมาเป็นปกติ รวมถึงระบบธุรกรรม ต่าง ๆ ที่จำเป็นต้องถูก “หยุด” เอาไว้แม้วิกฤติการแพร่ระบาดจะคลี่คลายลงไปแล้ว ประเทศที่คุมเชื้อได้แล้วก็ไม่สามารถเปิดประเทศได้เพราะประเทศอื่น ๆยังควบคุมเชื้อโรคไม่ได้ ก็ต้อง Lockdown ประเทศต่อ
ในประเทศ ห้าง-ร้าน-ตลาด-มหาลัย-โรงเรียน แม้ตัวเลขผู้ติดเชื้อจะลดลงหรือไม่มี แต่ใครจะกล้าเสี่ยง เปิดห้าง เปิดตลาด เปิดมหาลัยฯ ให้เชื้อมีโอกาสกลับมาแพร่ซ้ำ ก็จนกว่าจะคิดค้นวัคซีนออกมาได้ ประมาณว่าวิกฤติช่วงกลางนี้อาจกินเวลาถึง 1 ปีครึ่ง ถึง 2 ปี
3) วิกฤติเฟสสาม หลัง Covid-19 ซึ่งวิกฤติของCovid-19 การล่มสลายของโลกาภิวัตน์ การพังทลายของระบบทุนนิยม-บริโภคนิยม ในช่วงเชื้อแพร่ระบาด จะไปเขย่ารวมกับ ปัญหาสิ่งแวดล้อม ปัญหาความเหลื่อมล้ำ ปัญหาความขาดแคลน ขัดสน การจัดระเบียบอำนาจของโลก อำนาจของเงิน
9.มีนักคิด ปัญญาชนระดับโลก เริ่มออกมาพูดถึงโลกหลัง Covid-19.กันมากขึ้น แต่จริง ๆ แล้วยังไม่ต้องพูดถึงมากก็ได้เพราะถ้าไม่รอดจาก 1-2 ปี ที่ต้อง #หยุดงาน #เงินหมด #อดตาย ไปได้ ไอ้ที่หลังจากนั้นก็ไม่มีประโยชน์จะไปพูดถึง รัฐบาลจะเสกเงินมาช่วยเหลือดิบดีแค่ไหนก็ไม่มีประโยชน์ถ้าตอนนั้นไม่เหลือใครให้ช่วยแล้ว
